maandag 21 september 2015

Primitief vissen dat is het onderwerp deze keer. En ja...daar vang je ook bot mee, in zout- of brakwater weliswaar. Maar bij hoog zeewater ook een stuk landinwaarts als de rivier toegang heeft tot de zee (tot zo'n 20 kilometer).
Tot bij Vlaardingen werden er dan zoutwater-vissoorten gevangen op de Maas.

In een eerdere blog had ik het over visnetten boeten (Link) Maar er zijn ook andere vismethoden, zoals een lijn met meerdere haken. Voor het vissen aan de kust is er geen vergunning vereist en kun je vrijwel ongelimiteerd (behalve een aantal verbodsgebieden) experimenteren met vistuig. Houdt rekening met eb- en vloed, sterker nog, gebruik het in uw voordeel. (Getijdentabel).

Langs de kust kun je ook fourageren naar mosselen, kokkels, napslakken, scheermessen, krabben, kreeften, zeewier, zeekraal, zeesla, zeekool en heel soms lamsoor. Vergeet duindoorn niet met zijn fris zure bessen (kun je lekkere limonade van maken), by the way, de blauwe zeedistels (jonge scheuten) zijn ook eetbaar. Ik fourageer al jaren regelmatig langs de kust van Zeeland, in het water tot in de duinen, dit levert tot mijn genoegen altijd een volle pot eetbaars op.

Kokkels zijn heerlijk. Foto: Wikipedia

Schelpdieren, zoals mosselen en kokkels altijd goed spoelen met water, gaan ze niet dicht tijdens het spoelen, dan zijn deze niet goed voor consumptie. Na het koken/stomen moeten ze juist open staan. Dichte schelpen zijn niet goed, waarschijnlijk al dood voor het koken.

Oh ja, platvis is rond mei wat minder van kwaliteit. Ze trekken dan ook krom tijdens het bakken in de pan. De smaak is er niet veel minder om !

Het binnenwater is echter anders ingedeeld. Een visvereniging is meestal de houder van het water (vispacht is een veel voorkomende vorm), andere waters zijn van de staat of een staatsbedrijf. Visrechten moeten hier gekocht worden om te mogen vissen, in de vorm van een visvergunning met strikte regels. Het experimenteren valt dus al snel onder de kop  'illegaal' of 'stropen'. Ook zijn er gesloten perioden voor bepaalde vissoorten zoals bijvoorbeeld snoek, snoekbaars, barbeel, etc.  Zie de site vispas.nl en Sportvisserij Nederland.

Naast de vele regels, is er soms plaats voor het gedogen. Het vangen van de amerikaanse zoetwaterkreeften (plaag, exoten) is zo'n voorbeeld. (Vraag wel toestemming van de rechthebbende voor de zekerheid.) Deze kreeftensoorten zijn een lekkernij, die helaas de lokale soort verdrijft. Door immuniteit voor een meegebrachte schimmel en andere evolutionaire voordelen kunnen deze rode rivierkreeften zich snel voortplanten en verspreiden. (zoekkaart Naturalis)
Deze rode rivierkreeften vangt u met een fuik in een aantal gebieden in Nederland en België.

Als laatste wil ik meegeven;  neem alleen van moeder Aarde wat je kunt opeten.
Wees selectief en neem alleen wat bovenmaats is (tabel). Controleer regelmatig je lijnen en op de concurrentie (zeehonden, otters, roofvissen, etc).


Hmmm...... jou vis is lekker - Foto van Ecomare

Oude en primitieve haken
Die mooie haken van de vissportwinkel zijn ongevenaard. Super scherp, ijzersterk en vooral de juiste hoek. Pak er een stuk of tien, dertig meter vislijn 30/00, wat loodjes en een tweetal blinkertjes en je bushcraftviskit is compleet.

Vroeger waren er niet van die mooi gevulde zakjes. Er was geen mandje voor de kassa. De eerste metalen haken om te vissen, werden in gebogen vorm ongeveer 1200 voor Christus in Egypte gemaakt. Een rechte slikhaak van brons (3000 jaar oud) is gevonden in Zwitseland. Daarvoor moest er dus iets anders zijn.

Gelukkig waren er toen al een aantal andere natuurlijke middelen om haakjes van te maken, zoals; beenderen, steen, schil van een vrucht (denk aan kokosnoot), schelp, stekels van een vis, dier en plant.


Wat primitieve haken op een rijtje.



Vishaak van hardhout, visbeen en plantentouw (Australië).
De bovenstaande vishaak is ook 'kant en klaar' te verkrijgen in de natuur. Denk dan aan de éénstijlige meidoorn, braam, rozensoorten, duindoorn.

Éénstijlige meidoorn. Foto: Wikipedia
Ziet u de haak al zitten ?  Kwestie van afsnijden, bast er af halen, vormen en touw er aan doen. Aan de bovenkant een uitsparing insnijden zodat het touw er niet overheen schiet. Van droog (hard)hout, been of schelp kunt u ook een slikhaak maken. Hieronder ziet u een voorbeeld van een slikhaak die met aas er omheen parallel aan het touw wordt gelegd.

twee soorten slikhaken, die kantelen.

Nadat het aas eraf wordt gebeten trekt het touw de haak haaks in de de bek van de vis. Zorg voor een juist bemeten slikhaak. Het touw moet de haak goed dwars trekken, de haak zelf moet goede scherpe punten hebben.

Een aantal archeologen hebben via experimenten aangetoond dat deze oude haken en methoden zeer effectief waren. Er zijn zelfs vishaken gevonden die voor een enkele vissoort aangepast waren.

Een voorbeeld van een haak gemaakt met een doorn en stukje hout:

 




Aas zoeken
Bushcraft is de kunde van 'het uit de natuur' halen. Dus ook het aas wat u wilt gebruiken om de vis mee te vangen. Langs waterkanten vindt u dan ook het aas wat vissen graag lusten, denk aan insecten, zoals; sprinkhanen, krekels, torren, haften, kevers, motten, slakken, rupsen, wormen, maden, pieren en zagers. Daarnaast zijn schelpdieren, garnaaltjes, kleine visjes (levend op binnenwater verboden) of stukjes kreeft en krab een lekker maaltje. Maar ook zoete vruchten zijn vaak een interessante aassoort (binnenwater) of dat stukje aardappel, mais en restje bannockbrood. Kunstaas is eigenlijk een 'last resort' maar voor een aantal roofvissoorten zeker uitstekend bruikbaar. Boillies (deegballen voor karper) werken voor een aantal binnenwatervissoorten, neem dan de kleinste balletjes.

Denk aan proteïnen, eiwitten en vetten, niet alleen voor u, maar ook wat u wilt vangen. Kreeften, krabben en veel vissen komen op dit soort voedsel af. Vooral de opportunisten. Het aanbieden van het juiste aas en de presentatie hiervan, is een middel om vistechnisch gezien de juiste vissoorten te selecteren. Een snoek zul je echt niet vangen met een stuk zoete appel, die zoekt echt naar (vissen)vlees. Een stukje spek doet wonderen bij krabben en kreeften. Garnalen worden bij veel vissen zeer gewaardeerd.

Het verdiepen in het gedrag van de soort, in uw omgeving, die u wilt vangen levert extra kansen op in een succesvolle vangst.
    
Vismethode
Ook zonder lijn kun je prima handvissen. Op het strand blijven meestal plassen staan bij eb. Soms kunnen vissen en schelpdieren daar niet meer uit. Een redelijke kans bestaat dat er iets achterblijft.

U kunt prima met één lijn en een enkele haak vissen. De vangkans is dan wel minimaal, het kan echter zeer effectief zijn. Normaliter hoe meer haken met aas des te groter is de kans op vis in visrijk water. Een stuk groter om vis te vangen is als je weet waar de vis zich ophoudt en hoe de vis zich gedraagt. Platvis verblijft het liefst op een zandbodem. Niet te diep, maar ook niet te ondiep. Tussen anderhalve meter en de tien meter voelt de platvis zich prima thuis, waar trouwens meer soorten zich regelmatig laten zien.


In een bushcraft c.q. survival situatie zou ik dus gokken op meerdere paarden eh... ik bedoel vislijnen. Een strek/uitzetlijn met meerdere haken aan één streklijn is dan een betere optie. Bij eb, zet twee palen stevig in de bodem op vijf meter uit elkaar, waar de waterlijn maximaal anderhalve meter diep komt. Maak een lijn vast, op vijftig tot zestig centimeter hoogte van de bodem en een knoop hieraan vier lijnen met een beaasde haak, met hieraan een halve meter lijn. Zoek dan naar stilstaande putten. Vissen bewaren graag energie en blijven vaak rond putten- of uitsparingen hangen waar weinig stroming staat.

vier haken op één lijn.

Een andere methode is om deze lijn aan één kant te voorzien van een vuistgrootte steen en gooi deze vanaf de kant in het water op ongeveer één meter diepte. Trek de lijn strak en bindt deze op een paal of boom langs de waterkant vast.

In een plas zou ik kiezen voor een plekje met riet, of omgevallen/overhangende boom, waar het water stilstaat of heel lichtjes stroomt. Bij een bochtige stromende rivier zijn er altijd rustige plekken, daar vinden veel vissen even rust.

Zet de streklijn op de rustige plekken.


Indien er instromend water is op stilstaandwater, dan is dit een plek waar vissen makkelijk aan voedsel komen. De vis zal hier dan regelmatig rondhangen, maar soms ook verdwijnen tot de volgende etensronde. Veel vissoorten zwemmen overigens een vaste route die soms zeer accuraat is (binnenwater). Let vooral op de wind, de vissen reizen regelmatig de wind achterna. In de winter zijn er zonnebadplekken, vissen blijven hier dan 'opwarmen', het koude water zorgt dan voor lethargisch gedrag. De aanbeten zijn dan langzaam. Dit gedrag verdwijnt boven de 9 á 10 graden watertemperatuur. Zomers bij hitte verblijven veel vissen wat dieper. Bij extreme kou zal de vis ook de temperatuur stabiele putjes en -richels opzoeken.

Roofvissen zwemmen het liefst in helder water. Als er dan voldoende aasvissen en schuilplekken zijn, dan zullen ze zeer actief zijn. De roofvis reageert op beweging, schittering, geur en geluid.


Op binnenwater is het zeer raadzaam om een aantal dagen te posten. Voel de 'ritme van het water' noem ik dit altijd, 'awareness'. Mensen die regelmatig vissen snappen het gevoel wat ik hiermee wil aangeven.

Hobo vissen
Hobostyle vissen is niets anders dan heel simpel vissen met de hand in plaats van een hengel. Een bushcraftviskit, bestaat uit onderandere een dertig meter 30/00 nylon vislijn, een tiental haken, wat loodjes diverse gewichten, twee blinkertjes. Wikkel dit om een blikje of potje waar alles in kan. Een dobber maak je van een takje, blaadje of stukje riet.

Afsluitend woord
Ik zou zeggen, even langs de vissportwinkel voor wat vislijn en op naar de kust... haakjes maken van natuurlijke materialen en fourageren. Scharrel je eigen kostje maar een keer....

0 reacties:

Een reactie posten

Subscribe to RSS Feed Follow me on Twitter!