zaterdag 17 oktober 2015

Navigatie is vaak een onderwerp waar veel mensen de mist mee in gaan. Vrouwen hebben zo wie zo een verkeerd richtingsgevoel en mannen zijn veelal te ijdel om op de kaart te kijken. Gelukkig hebben we hiervoor een kompas en GPS als prima alternatief voor de mens. Want rondjes lopen daar wordt u draaierig van. Kortom een kompas en GPS wijst u de weg zodat iedereen weer op zijn bestemming aan komt.

Ieder zoogdier heeft een dominant been (ook de mens valt hieronder), deze is sterker dan het minder dominante been. Ook al zet u het beste beentje voor, het dominante been maakt minder meters dan het niet dominante been. Het resultaat is dat u over langere afstand een rondje loopt. Loopt u door een bebost gebied dan wordt u nog sterker 'gedwongen' van uw rechte lijn af te wijken. U moet immers om wat bomen heen.

Nu heb ik zelf niets met een GPS voor  mijn bushcraft- of wandeltripjes. (in de auto is de routeplanner een handig apparaat) Gewoon lekker batterijloos een kompas en aanvullend natuurlijke navigatie tijdens mijn tochten, wonderwel kom ik altijd op mijn bestemming.

Het kompas.
Silva plaatkompas
Recta schietkompas


Wie ken deze kompassen niet? De plaatkompas en een schietkompas. Silva en Recta (Suunto), wereldwijd leiders in de kompasmarkt. Makers van kwaliteitskompassen.

Een kompas is even dom gezegd.een magnetische naald die reageert op het magnetisme in de aarde.
Het magnetisme van de aarde is niet overal gelijk en ligt iets afwijkend van het geografische (werkelijke) noorden. Op dit moment ligt deze tussen het geografische noorden,  Canada en Groenland en verschuift met de aardkorst richting Rusland met 15 kilometer per jaar.

Magnetische noorden Bron:Urania
De vloeibare ijzerkern van de aarde zorgt voor het ontstaan van dit magnetische veld. Doordat de ijzerkern in beweging en de aarde gekanteld (as) is, verschuift het magnetisme langzaam. De gekantelde as draait ook zeer langzaam rond. Dit magnetische veld is niet overal even sterk, verplaatst zich en neemt jaarlijks heel langzaam af (inclinatie). Om het verplaatsen te compenseren hebben sommige kompassen een declinatie-instelling. Deze is te berekenen aan de hand van een isogenenkaart. Nederland heeft een declinatiewaarde van 1 graad (oostelijk is positief, westelijk wordt negatief aangegeven), maar was in 1996 ongeveer 5 graden, dit kan in korte tijd wijzigen.


Iedere kaart is getekend naar het geografische noorden, tenzij anders aangegeven. Op sommige kaarten staan ook de afwijkingen aangegeven tussen het geografische en magnetische noorden. Aangezien dit verandert en mensen nu eenmaal veel aan het landschap wijzigen, is een recente kaart van belang. Het verschil tussen de geografische, oude declinatie en de nieuwe declinatie heet de miswijzing. Voor een LAW (Lange Afstand Wandeling) hoeft u zich niet zo druk te maken aangezien tijdens de tocht meerdere keren wordt gekeken naar kenmerken op een kaart. Die paar graden afwijking wordt dan gedurende de wandeling gecompenseerd. Een ander verhaal wordt dit in dichte bebossing, mist of landschap zonder verdere herkenningspunten.

Met een kompas zonder declinatie kunt u dus prima uit de voeten. Naast declinatie is er ook nog inclinatie. In de wereld zijn er vijf inclinatiezones. Een kompas was vroeger speciaal afgesteld op deze zones, noordelijk en zuidelijk halfrond, omdat anders het kompasnaald tegen de bodem werd getrokken. Met het nieuwe Global-system/Global-needle is de naald zodanig ontworpen en bevestigd dat deze altijd recht blijft. (Hieronder staat de Recta DS50 G, de G=Global System). Tegenwoordig zijn de huizen van deze kompassen gevuld met olie. Hierdoor is de naald gedempt, waardoor deze minder zenuwachtig reageert (Soms ontstaat er een luchtbel in de olie door luchtdrukverschil).



Kaarten.
Genoeg geneuzeld, maar wel belangrijk, we gaan verder. Een landkaart is niets anders dan een versimpelde weergave van een stuk land op een stuk papier met belangrijke kenmerken, lijnen en  herkenningspunten. Op een kaart is een legenda een verklaring voor de gebruikte kleuren en symbolen. Kaarten worden gemaakt op verschillende schalen en kunnen worden ingedeeld op topografischekaarten en thematischekaarten. Verder kunnen we kaarten aanduiden als kleinschalig (een schaal boven 1:10.000) en grootschalig (een schaal onder 1:10.000).


Volgende keer vertellen we wat meer over kaarten en het uizetten van een route.



0 reacties:

Een reactie posten

Subscribe to RSS Feed Follow me on Twitter!